WIZYTA STUDYJNA w dniach 29-30 czerwca 2010 r. do Gminy Przerośl, Wiżajny i Krasnopol, zorganizowana z PPWOW i środków dodatkowych na wizyty studyjne z MIPS.

W wizycie studyjnej do gminy Przerośl, Wiżajny i Krasnopol w woj. podlaskim uczestniczyły osoby zaangażowane w aktualizację GSRPS, realizację usług PIS, radni, sołtysi oraz osoby aktywne zrzeszone w Stowarzyszeniu Warmińsko-Mazurskie Forum Kobiet i nieformalnym Kole Kobiet „Warmianka”. Program wizyty w związku z uczestnictwem przedstawicieli różnych instytucji, organizacji, został zróżnicowany i obejmował cztery główne kierunki aktywności społecznej i współpracy lokalnej. Wybrane gminy są podobne do Gminy Lelkowo pod względem powierzchni, liczby mieszkańców, gospodarki oraz położenia geograficznego, daleko od aglomeracji przemysłowych.

W Gminie Przerośl grupa spotkała się z przedstawicielami władzy samorządowej w tym z Wójtem i Przewodniczącym RG oraz Członkami Przeorskiego Stowarzyszenia Społeczno- Kulturalnego „Ziuna”. Po części oficjalnej tj. powitaniu i prezentacji, Wójt Przerośli przedstawił formy współpracy gminy i stowarzyszenia. Dyrektor GOK przedstawił prezentację multimedialną nt. podejmowanych działań społecznych i integracyjnych. Elementem prezentacji były działania podejmowane w ramach realizacji PPWOW. Prezes Stowarzyszenia opowiedziała o Stowarzyszeniu jego członkach, początkach działalności szczególnie z zakresu integracji społecznej, rozwoju kultury, tożsamości lokalnej, edukacji. W formie szkolenia mówiła o pozyskiwaniu funduszy na rozwój działalności i współpracy z samorządem. Wiele uwagi poświęciła działaniom kapeli i zespołu „Przeroślaki”, który śpiewa pieśni regionalne oraz zachowuje strój charakterystyczny dla Przerośli. Była dyskusja, zespół prezentował swój repertuar co stanowiło ciekawą oprawę spotkania. Następnie uczestnicy wizyty zwiedzali regionalną izbę pamięci, odbyli spacer po Przerośli. Pobyt zakończono wspólnym obiadem przygotowanym przez Stowarzyszenie. Gościnność gospodarzy, miła atmosfera sprzyjająca dyskusji o aktywności społecznej, wspólny śpiew na zakończenie sprawiły, że pobyt się przedłużył. Goszcząc w Gminie Przerośl uczestnicy mieli możliwość podziwiać zabytkowe wiadukty w Stańczykach.

W Gminie Wiżajny punktem docelowym wizyty było spotkanie w Stowarzyszeniu „Macierzanka”, które utworzyły gospodynie produkujące ser podpuszczkowy, początkowo była to grupa nieformalna, w 2006 roku ser podpuszczkowy dojrzewający Wiżajny został wpisany na Listę Produktów Tradycyjnych i to zmobilizowało producentki do założenia stowarzyszenia. Pani Prezes Barbara Żeliszczak powitała uczestników wizyty opowiedziała historię Stowarzyszenia, mówiła o podejmowanych działaniach na rzecz społeczności lokalnej, zdobywaniu funduszy, pisaniu projektów, oraz jak w 2009 r. zrodził się pomysł wioski tematycznej „Biegun zimna i sera. Członkowie stowarzyszenia opracowali ofertę edukacyjną i turystyczną skierowaną do dzieci i młodzieży oraz dorosłych promującą zdrową żywność i aktywny tryb życia. Wyrób masła i sera na podstawie tradycyjnych receptur oraz grę terenową „Na pograniczu” i dawne zabawy na podwórku. Kulminacyjnym punktem wizyty był tzw. warsztat mleczarski. Najpierw rozpoczął się żmudny proces bicia masła w masłobojce, a następnie podczas opowieści o co najmniej 120 letniej tradycji wyrobu sera trwał proces wyrobu sera podpuszczkowego. Uczestnicy własnoręcznie dodawali do mleka krowiego naturalną podpuszczkę, cięli, odsączali i formowali sery. Panie prowadzące spotkanie opowiadały o trudach i sukcesach tworzenia i realizacji idei wioski tematycznej. Warty podkreślenia jest fakt, że goście wioski tematycznej przyjmowani są w gospodarstwach zgodnie w dawnym suwalskim zwyczajem „czym chata bogata”. Nas również tak przyjęto przy stole suto zastawionym pysznymi potrawami z domowej kuchni. Dyskusja o przedsiębiorczości grupowej przynoszącej dochód, pracy w zespole oraz współpracy z samorządem nie mała końca. W dyskusji uczestniczył przedstawiciel samorządu gminnego.

Późnym popołudniem krętymi drogami dotarliśmy do gospodarstwa agroturystycznego zwanego Gościńcem Użmauda. Wśród pół, nieopodal jeziora stary drewniany budynek gruntownie zmodernizowany i dostosowany do potrzeb turystów, cisza, spokój, piękna przyroda. Po zakwaterowaniu spotkanie w sali kominkowej, przy stole zastawionym między innymi lokalnymi potrawami. Na początek informacja o prowadzonej działalności rolniczej i agroturystycznej, jak powstał pomysł i jak udaję się połączyć te dwie działalności. W trakcie kolacji podsumowanie dnia, dyskusja o roli stowarzyszeń i ngo w tworzeniu aktywności mieszkańców, pomysły na integrację i współpracę w naszej gminie.

30 czerwca 2010 r. po śniadaniu przejazd do Wigierskiego Parku Narodowego, czas na relaks oraz poznanie atrakcji turystycznych w tym wizyta w Klasztorze Kamedułów.

Następnie wizyta w Szkolnym Stowarzyszeniu Maćkowa Ruda, które powstało z inicjatywy społeczności wiejskiej, głównie rodziców i mieszkańców. W spotkaniu uczestniczył Wójt Gminy Krasnopol, który przedstawił działania jakie prowadzi gmina, podkreślił aktywność oraz szeroki zakres działalności Stowarzyszenia i owocnej współpracy. Pani Prezes poinformowała, że działalność Stowarzyszenia sięga 2004 r. i celem jego działalności jest wspieranie bazy materiałowej szkoły oraz działanie na rzecz integracji lokalnej. Stowarzyszenie prowadzi zespół ludowy wielopokoleniowy, który w dla podtrzymania tradycji posługuje się lokalną gwarą i w ten sposób uczy młode pokolenie. Organizuje wiele imprez rozrywkowych, oraz kultywuje dawne zwyczaje. Zespół zaprezentował swój repertuar. W trakcie wizyty odbyło się szkolenie nt. „nowe możliwości na rynku pracy” prowadzone przez doradcę zawodowego z Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Suwałkach. Członkowie Stowarzyszenia przygotowali w myśl suwalskiej gościnności degustację regionalnych przysmaków, w tym soczewiaków. Ostatnim punktem wyjazdu była wizyta w Gospodarstwie Agroturystycznym J. Nowel w Rosochatym Rogu, udział w pokazie wędzenia ryb z degustacją jako atrakcji w ofercie gospodarstwa oraz dodatkowym źródle dochodu. Po wysłuchaniu prezentacji gospodarstwa, stopniowej dominacji agroturyzmu jako źródła dochodu nad tradycyjną produkcją rolną, uczestnicy zostali zaproszeni na regionalny obiad z kartaczami i sękaczem był to ostatni punkt programu wizyty studyjnej. W drodze powrotnej podsumowanie wizyty, dyskusja o sukcesie różnych grup społecznych i wiekowych na bazie aktywności i współpracy. Ocena satysfakcji osobistej uczestników z udziału w wizycie oraz ocena organizacji wyjazdu.

Piękne krajobrazy Suwalszczyzny, gościnność mieszkańców wizytowanych gmin, atmosfera sprzyjająca poznawaniu nowych sposobów aktywności i integracji społecznej długo pozostaną w pamięci uczestników wizyty studyjnej.