Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na 2015 r. określa zadania własne gminy wynikające z art. 41 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z dnia 26 października 1982r. z późniejszymi zmianami. Zgodnie z treścią tej ustawy zadania w zakresie przeciwdziałania alkoholizmowi wykonuje się przez odpowiednie kształtowanie polityki społecznej, w szczególności: tworzenie warunków sprzyjających realizacji potrzeb, których zaspokojenie motywuje powstrzymywanie się od spożywania alkoholu, jak również określa lokalną strategię w zakresie profilaktyki oraz minimalizacji szkód społecznych i indywidualnych, wynikających z nadużywania alkoholu.
Uznając życie mieszkańców, za niezbędny warunek moralnego i materialnego dobra społeczności gminnej, organy Gminy są zobowiązane podejmować działania zmierzające do ograniczenia spożycia napojów alkoholowych oraz zmiany struktury ich spożycia, inicjowania i wspierania przedsięwzięć mających na celu zmianę obyczajów w zakresie sposobu spożywania tych napojów, działanie na rzecz trzeźwości w miejscu pracy, przeciwdziałania powstawaniu i usuwania następstw nadużywania alkoholu oraz integracji społecznej osób uzależnionych od alkoholu. Obecnie najbardziej aktualnym zadaniem samorządów gminnych w dziedzinie profilaktyki, a także ochrony zdrowia jest wspieranie lecznictwa odwykowego, niezbędnym jest więc kształtowanie zintegrowanej polityki wobec problemów alkoholowych. Priorytetem są zadania w zakresie prowadzenia działań profilaktycznych wobec dzieci i młodzieży.W działaniach podejmowanych na rzecz wychowania w trzeźwości i przeciwdziałania alkoholizmowi organy Gminy współdziałają z organizacjami społecznymi i stowarzyszeniami, których celem jest krzewienie trzeźwości i abstynencji.
Głównymi celami programu są:
- ograniczenie picia alkoholu przez osoby niepełnoletnie,
- wszechstronna pomoc rodzinom z problemem alkoholowym,
- edukacja społeczna,
- działania na rzecz poprawy bezpieczeństwa i przestrzegania prawa,
- ograniczenie dostępności alkoholu,
- zapobieganie negatywnym następstwom nadużywania alkoholu oraz ich usuwanie,
- leczenie i reintegracja osób uzależnionych.
I. Problemy alkoholowe występujące na terenie gminy:
1. Nadużywanie alkoholu przez część populacji gminy.
2. Występowanie przypadków picia alkoholu przez młodzież szkolną.
3. Występowanie przypadków stosowania przemocy w rodzinie i wśród młodzieży szkolnej.
4. Występowanie choroby alkoholowej.
5. Zakłócenie spokoju i porządku publicznego przez osoby po spożyciu alkoholu.
6. Jazda samochodem po spożyciu alkoholu .
7. Dokonywanie innych przestępstw i wykroczeń przez osoby po spożyciu alkoholu.
II. Zasoby umożliwiające prowadzenie działalności profilaktycznej:
1. Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
2. Pracownicy Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej przeszkoleni w zakresie profilaktyki alkoholowej.
3. Pracownicy Służby Zdrowia przeszkoleni w zakresie profilaktyki alkoholowej.
4. Kadra oświatowa przeszkolona w różnych dziedzinach prowadzenia profilaktyki.
5. Funkcjonariusze Policji /prowadzący działania profilaktyczne na terenie gminy/.
6. Punkt Informacyjno - Konsultacyjny.
7. Urząd Gminy Lelkowo – Referat Spraw Społecznych.
8. Zespół Interdyscyplinarny ds. przemocy w rodzinie.
III. Zadania Gminy wynikające z przepisów prawa:
1. Zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacji dla osób uzależnionych od alkoholu.
2. Udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie.
3. Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii, w szczególności dla dzieci i młodzieży, w tym prowadzenie pozalekcyjnych zajęć sportowych, a także działań na rzecz dożywiania dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych programach opiekuńczowychowawczych i socjoterapeutycznych.
4. Wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych, służących rozwiązywaniu problemów alkoholowych.
5. Podejmowanie interwencji w związku z naruszeniem przepisów określonych w art.131 (reklama i promocja napojów alkoholowych) i w art.15 (m. in. zakaz sprzedaży napojów alkoholowych osobom poniżej 18 roku życia) ustawy oraz występowanie przed sądem w charakterze oskarżyciela posiłkowego.
6. Wspieranie zatrudnienia socjalnego poprzez organizowanie i finansowanie centrów i klubów integracji społecznej.
IV. Zadania Gminy w zakresie przeciwdziałania alkoholizmowi – priorytetowe kierunki działań.
ZADANIE 1
Zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej dla osób uzależnionych i zagrożonych uzależnieniem od alkoholu oraz osób dotkniętych przemocą w rodzinie
Sposób realizacji:
- współpraca z placówkami służby zdrowia w zakresie leczenia osób uzależnionych,
- współuzależnionych, szczególnie dzieci i młodzieży oraz osób dotkniętych przemocą w rodzinie i sprawców przemocy ( zajęcia korekcyjne );
- finansowanie programów terapeutycznych;
- opłacanie kosztów powołania biegłych orzekających o przedmiocie uzależnienia;
- prowadzenie Punktu Konsultacyjnego dla osób uzależnionych i ich rodzin, do którego należą zadnia: motywowanie osób uzależnionych jak i osób współuzależnionych do podjęcia psychoterapii w placówkach lecznictwa odwykowego, kierowanie do leczenia specjalistycznego; motywowanie osób pijących ryzykownie i szkodliwie ale nieuzależnionych do zmiany szkodliwego wzoru picia; gromadzenie aktualnych informacji na temat dostępnych miejsc pomocy i kompetencji poszczególnych służb i instytucji z terenu gminy, które powinny być włączone w systemową pomoc dla rodziny.
- organizowanie dyżurów przy Punkcie Konsultacyjnym;
- podnoszenie kwalifikacji zawodowych osób zajmujących się profilaktyką uzależnień oraz przemocą w rodzinie.
Podmioty odpowiedzialne za realizację:
- Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej.
- Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
- Urząd Gminy w Lelkowie.
- Zespół Interdyscyplinarny d.s przemocy w rodzinie.
ZADANIE 2
Udzielanie rodzinom w których występują problemy alkoholowe, pomocy psychospołecznej i prawnej a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie
Sposób realizacji:
- wdrażanie procedury zobowiązania do podjęcia leczenia odwykowego;
- kierowanie na badanie psychologiczne i psychiatryczne osób, wobec których wszczęto postępowanie w przedmiocie uzależnienia od alkoholu;
- organizowanie systemu pomocy rodzinom osób uzależnionych od alkoholu;
- finansowanie prowadzenia zajęć i programów socjoterapeutycznych dla dzieci z rodzin z problemem alkoholowym;
- organizowanie lokalnych narad , seminariów i konferencji w zakresie wdrażania pomocydziecku, rodzinie z problemem alkoholowym;organizowanie i finansowanie zajęć dla rodziców mających na celu podniesienie kompetencji wychowawczych;
- stała współpraca z Policją, Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej, szkołami funkcjonującymi na terenie gminy, przedstawicielami służby zdrowia w zakresie działań związanych z przemocą w rodzinie.
Podmioty odpowiedzialne za realizację:
- Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
- Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej
- Posterunek Policji
- Zespół Szkół w Lelkowie
- Szkoła Podstawowa w Zagajach
- Urząd Gminy Lelkowo
- Zespół Interdyscyplinarny ds. przemocy w rodzinie
ZADANIE 3
Prowadzenie specjalistycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych w szczególności dla dzieci i młodzieży, w tym prowadzenie pozalekcyjnych zajęć sportowych
Sposób realizacji:
- tworzenie sieci punków informacyjnych z danymi o dostępnej ofercie pomocy na terenie, gminy i powiatu;
- wykorzystanie tablic informacyjnych w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej, w Urzędzie Gminy Lelkowo, ośrodku zdrowia, szkołach, a także tablic sołeckich;
- prowadzenie stałego systemu informacji o działaniach podejmowanych na terenie gminy w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych;
- redagowanie informacji na stronie internetowej Gminy poświęconej ww. tematyce;
- wspieranie edukacji osób pracujących zawodowo w systemie rozwiązywania problemów alkoholowych poprzez prenumeratę lub zakup specjalistycznych opracowań, czasopism, publikacji;
- tworzenie zintegrowanego systemu profilaktyki gminnej obejmujące następujące grupy społeczne:
Dzieci i młodzież:
a) programy profilaktyczne na terenie szkół podstawowych i gimnazjum dla dzieci i młodzieży, angażując jednocześnie nauczycieli;
b) wspieranie działań w zakresie organizacji pozalekcyjnych zajęć dla dzieci i młodzieży z wykorzystaniem elementów programów profilaktycznych ;
c) dofinansowanie szkoleń, kursów specjalistycznych w zakresie pracy profilaktycznej z dziećmi, młodzieżą oraz rozwijanie umiejętności prowadzenia zajęć profilaktycznych organizowanych dla nauczycieli, pedagogów ;
d) wspieranie młodzieżowych liderów oraz środowisk zaangażowanych w promowanie zdrowego stylu życia i abstynencji.
- zorganizowanie wypoczynku – obozy wypoczynkowe, terapeutyczne, socjoterapeutyczne dla dzieci z rodzin dotkniętych problemem alkoholowym oraz innych form ,, wspólnej zabawy” celem propagowania zdrowego stylu życia wśród dzieci i młodzieży.
Rodzice:
a) działania edukacyjne – szkolenia dla rodziców, których dzieci piją i upijają się.
Dorośli – społeczność lokalna:
a) lokalne i ogólnopolskie kampanie edukacyjne, festyny, debaty lokalne;
b) prowadzenie systemu informacji-tablice informacyjne, Internet.
Sprzedawcy napojów alkoholowych:
a) podejmowanie działań edukacyjnych skierowanych do sprzedawców napojów alkoholowych – szkolenia.
- działania na rzecz przeciwdziałania nietrzeźwości kierowców: ogólnopolskie kampanie edukacyjne, współpraca z Policją;
- działania na rzecz zwiększenia bezpieczeństwa na terenie Gminy Lelkowo – współpraca z Policją i Strażą Graniczną;
Podmioty odpowiedzialne za realizację:
- Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
- Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej
- Gminne Centrum Kultury
- Dyrektorzy Szkół na terenie Gminy
- Urząd Gminy Lelkowo
- Zespół Interdyscyplinarny ds. przemocy w rodzinie.
ZADANIE 4
Wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych służących rozwiązywaniu problemów alkoholowych:
Sposób realizacji:
- współpraca z organizacjami pozarządowymi i innymi jednostkami pożytku publicznego w obszarze profilaktyki i rozwiązywania problemów uzależnień;
- promowanie ciekawych projektów i inicjatyw społecznych.
Podmioty odpowiadające za realizację:
- Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej
- Urząd Gminy Lelkowo
- Organizacje zajmujące się profilaktyką alkoholową.
ZADANIE 5
Podejmowanie interwencji w związku z naruszeniem przepisów dotyczących zakazu reklamy, promocji napojów alkoholowych oraz zakazu sprzedaży napojów alkoholowych osobom poniżej 18 roku życia:
Sposób realizacji:
- lustracja obiektów handlowych pod kątem realizacji zapisów ustawy zabraniających reklamy i promocji napojów alkoholowych;
- kontrola obiektów handlu detalicznego i zakładów gastronomicznych w zakresie sprzedaży i podawania napojów alkoholowych osobom nietrzeźwym;
- występowanie w charakterze oskarżyciela publicznego w sprawach sądowych związanych z nadużywaniem napojów alkoholowych jak również z nieprzestrzeganiem ustawy w wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.
Podmiot odpowiedzialny za realizację:
- Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
V. Zasady ograniczenia dostępności do alkoholu:
Ustala się następujące zasady ograniczenia dostępności do alkoholu:
1. Liczba punktów sprzedaży napojów alkoholowych na terenie gminy nie może przekraczać 25.
2. W miejscowościach powyżej 400 mieszkańców może funkcjonować nie więcej niż 5 punktów sprzedaży napojów alkoholowych.
3. W pozostałych miejscowościach do 400 mieszkańców liczba punktów sprzedaży napojów alkoholowych nie powinna przekraczać od 0 do 3 w zależności od liczby mieszkańców z wyłączeniem miejscowości wypoczynkowej Głębock.
4. Nie należy umiejscawiać punktów sprzedaży napojów alkoholowych w:
a) budynkach wielorodzinnych z wyjątkiem tych, które maja odrębne samodzielne wejście do punktu sprzedaży o ile spełniają pozostałe warunki przewidziane w ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi
b) w miejscu bezpośredniego wypoczynku nad jeziorem w Głębocku /pas nabrzeża, plaża, pole biwakowe ,obszar lokalizacji domków letniskowych/ .
5. Wprowadza się następujące ograniczenia sprzedaży napojów alkoholowych:
a) w miejscach wypoczynku nad jeziorem w Głębocku dozwolona jest sprzedaż alkoholu do 4,5%. i piwa.
b) w Ośrodkach Kultury w czasie organizowanych zabaw i dyskotek - do 18 %.
6. Podawanie alkoholu na miejscu sprzedaży może być dozwolone po zapewnieniu przez sprzedawcę miejsc do konsumpcji oraz warunków sanitarnych.
VI. Zasady wynagradzania członków Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
Ustala się następujące zasady wynagradzania członków Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych:
1. członkowi komisji za posiedzenie komisji, prowadzenie kontroli punktów sprzedaży napojów alkoholowych – przysługuje wynagrodzenie w wysokości - 8 % minimalnego wynagrodzenia za pracę;
2. przewodniczącemu komisji za posiedzenie komisji, prowadzenie kontroli punktów sprzedaży napojów alkoholowych – przysługuje wynagrodzenie w wysokości - 10 % minimalnego wynagrodzenia za pracę;
3. za pełnienie dyżuru w Punkcie Konsultacyjnym, wydanie opinii w postępowaniu o wydanie zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych oraz wykonywanie innych czynności związanych z pracą komisji , przysługuje wynagrodzenie w wysokości - 4 %minimalnego wynagrodzenia za pracę.
4. w przypadku zbiegu różnych czynności przysługuje jedne najwyższe wynagrodzenie.
5. wynagrodzenie wypłaca się po przedłożeniu listy płac wraz z protokołem posiedzenia i zatwierdzeniu przez Wójta Gminy lub Sekretarza Gminy.
VII. Zasady kontroli i obrotu napojami alkoholowymi.
1. Kontroli przestrzegania zasad i warunków korzystania z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych dokonuje Gminna Komisja Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
2. Komisja przeprowadza kontrolę punktu sprzedaży napojów alkoholowych z własnej inicjatywy na podstawie własnego harmonogramu kontroli lub też w wyniku umotywowanego wniosku lub interwencji osób lub instytucji .Wniosek powinien być zgłoszony na piśmie z podaniem danych osób zgłaszających.
3. Członkowie komisji przeprowadzają kontrolę na podstawie upoważnienia wydanego przez Wójta Gminy.
4. Komisja z przeprowadzonej kontroli sporządza protokół i przekazuje go do Wójta Gminy .
5. Kontrolę sprawdzającą wykonania zaleceń pokontrolnych przeprowadza komisja.
VIII. Finansowanie.
Źródłem finansowania zadań Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych są środki finansowane z budżetu Gminy Lelkowo, pochodzące z wpływów z tytułu wydanych zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych. Na realizację programu w 2015r. przeznacza się kwotę 28.000 zł.
IX. Postanowienia końcowe.
1. Niniejszy program obowiązuje w roku 2015.
2. Program będzie koordynowany przez Urząd Gminy Lelkowo – Referat Spraw Społecznych.
3. Wskaźniki monitoringu programu;
- liczba osób skierowanych na leczenie,
- liczba osób objętych terapią,
- liczba osób objętych działaniami pomocowymi – m. in. współuzależnieni, osoby zagrożone wykluczeniem społecznym,
- liczba dzieci, młodzieży i dorosłych objętych działaniami profilaktycznymi, edukacyjnymi i informacyjnymi,
- liczba odbiorców projektów organizowanych przez organizacje pozarządowe,
- liczba osób przyjętych przez Punkt Konsultacyjny,
- liczba i efektywność kontroli punktów obrotu napojami.
4. Wójt Gminy Lelkowo przedłoży sprawozdanie finansowe i merytoryczne z realizacji niniejszego Programu Radzie Gminy do końca I kwartału 2016r.
5. Zmiany do programu wprowadza się w trybie przeznaczonym dla jego uchwalenia.